OŚWIADCZENIE W SPRAWIE PRZEDSTAWIENIA „MURZYNEK BAMBO” W PRZEDSZKOLU W KĘPNIE

Fundacja Rzecznik Praw Rodziców przekazuje wyrazy wsparcia i uznania dla nauczycieli z Kępna, którzy z wielkim zaangażowaniem przestawili dzieciom z okazji tegorocznego Dnia Dziecka klasyczny utwór polskiej poezji dla dzieci „Murzynka Bambo” Juliana Tuwima. Przedstawienie, które każdy może obejrzeć w internecie, niesie ze sobą przesłanie o wartościach wspólnych wszystkim ludziom niezależnie od koloru skóry i ma wiele walorów rozwojowych. Pokazuje prawdę o dziecku, które mieszka w Afryce, zbliża polskie dzieci do bardzo wartościowego zagadnienia jakim jest podobieństwo wszystkich dzieci na świecie. Pokazuje świat wartości takich jak miłość mamy do własnego dziecka, prawo do zabawy, na których można budować dalsze doświadczenia edukacyjne dzieci. Krytyka jaka dotknęła nauczycieli i przypisywanie im zachowań rasistowskich jest nieuzasadnione i krzywdzące.

Wiersz Juliana Tuwima „Murzynek Bambo” to jeden z naszych najbardziej znanych utworów kierowanych do dzieci. Jego znaczenie każde dziecko odkrywa samodzielnie bez dodatkowego komentarza osoby dorosłej. To przede wszystkim opowieść o czarnoskórym chłopcu z Afryki, którego zachowanie jest bardzo podobne do chłopców w tym wieku na całym świecie. Ten kontekst dzieci odkrywają szybko, ponieważ w zachowaniu chłopca mogą zobaczyć siebie. Wiersz nie miał i nie ma żadnych kontrowersyjnych konotacji, podtekstów, czy znaczeń, chyba, że ktoś na siłę nada temu utworowi znaczenia, które w nim nie występują. Dzieci-odbiorcy wierszyka „Murzynek Bambo”, traktują chłopca z wierszyka z wielką sympatią, a żaden wers nie wnosi do rozumowania dziecka uczuć i znaczeń negatywnych wobec mieszkańców Afryki. Taki przekaz wiersza przedstawili w swoim przedstawieniu nauczyciele przedszkola.

Należy przypomnieć, iż dziecko w procesie rozwoju uczy się właśnie przez nadawanie znaczeń. Nie możemy nadawać neutralnemu słowu „murzyn”, innego znaczenia niż ma. Polskie słowo „murzyn”, „murzynek” powstało od niemieckiego słowa „Mohr” a to z kolei od łacińskiego słowa „Maurus” oznaczającego ciemnoskórych mieszkańców Mauretanii czyli (północnej) Afryki. Nie niosło ze sobą w dawnej Polsce żadnych złych konotacji. Używanie słowa „murzyn” nie jest nacechowane negatywnie i nie oznacza złego stosunku do osób ciemnoskórych.

Warto zwrócić uwagę, że bardzo często osoby publiczne, uprawiające poprawność polityczną, tworzą stereotypy, nadając złe, inne niż w rzeczywistości, znaczenia istniejącym słowom, co jest zachowaniem szkodliwym. Nadawanie słynnemu wierszowi Juliana Tuwima dodatkowych znaczeń, które w ogóle wiersza nie dotyczą jest nadużyciem i manipulacją.

Tomasz i Karolina Elbanowscy
Zarząd Fundacji Rzecznik Praw Rodziców
Dorota Dziamska
Koordynator Zespołu Autorów Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego,
Ekspert i Członek Rady Fundacji, Dyrektor Ośrodka Kształcenia Nauczycieli, konsultant metodyczny