Poradnik szkolny

Interesujące nas hasło można wyszukać na stronie poprzez opcję Ctrl+F i wpisanie słowa.

TELEFON SZKOLNY PYTANIA I ODPOWIEDZI NA NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA

1. Rada Rodziców podjęła uchwałę o obowiązkowych wpłatach na fundusz Rady Rodziców. Czy ma
prawo?
Zgodnie z Ustawą Prawo Oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. Art. 84. pkt. 6 wpłaty na fundusz Rady
Rodziców są dobrowolne, a więc taka uchwała jest niezgodna z prawem. Wszelkie sankcje dla
uczniów z powodu braku wpłaty na Radę Rodziców są nieprawne.

2. Czy dyrektor może zakazać Rodzicom wstępu do budynku szkoły?
Jeśli pracownicy szkoły ze względów organizacyjnych próbują pozbawić rodziców wpływu na to, co się
dzieje z ich dziećmi, muszą mieć świadomość, że łamią prawo. Zgodnie z konstytucją i ustawą o
systemie oświaty to rodzice są pierwszymi i najważniejszymi wychowawcami swoich dzieci, a opieka
szkoły ma charakter pomocniczy. System oświaty zapewnia w szczególności wspomaganie przez
szkołę wychowawczej roli rodziny. Tym samym obowiązek szkolny nie może być pojmowany jako
ograniczenie praw rodziców z art. 48 ust. 1. i 2. Konstytucji RP, ale jako ich potwierdzenie i
instytucjonalne wsparcie.
Zamiast poczucia bezpieczeństwa, taki zakaz, generuje nadmierny stres i lęk tak u uczniów jak i
rodziców.

3. Czy szkoła ma prawo przeprowadzać ankiety wśród uczniów bez zgody ich rodziców?
Jeśli ankieta zawiera dane wrażliwe to wymaga zgody rodziców, niezależnie od tego czy jest imienna
czy nie. Jeśli ma do niej dostęp nauczyciel dziecka to nie potrzebuje podpisu aby wskazać, który z
uczniów ją wypełnił.
Przetwarzanie danych wrażliwych jest co do zasady zakazane, chyba że przepisy prawne dopuszczają
ich przetwarzanie w szczególnych przypadkach. Podstawą do przetwarzania danych wrażliwych jest
zgoda osoby, której dane dotyczą. Ze względu na udział uczniów w ankiecie, dodatkowo niezbędna
jest także zgoda rodzica lub opiekuna prawnego.

4. Czy zgodne z prawem jest to, że szkoła pobiera opłatę za korzystanie z szafek szkolnych?
Za miejsce w szkole przeznaczone do pozostawienia rzeczy i przyborów szkolnych szkoła nie może
pobierać opłat. Jest to niezgodne z obowiązującym prawem oświatowym i powinno zostać zgłoszone
organom nadzoru nad szkołą. Nadzór w zakresie pedagogicznym jest sprawowany przez kuratora
oświaty.

5. Rodzice są zobowiązywani do uzupełniania wyposażenia szkoły, remontów itp. Czy to zgodne z
prawem?
Do zadań organu prowadzącego szkołę należy w szczególności zapewnienie warunków działania
szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,
wykonywania remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie, zapewnienie
obsługi administracyjnej, finansowej oraz organizacyjnej szkoły lub placówki oraz wyposażenie szkoły
lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do realizacji programów nauczania,
programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania
innych zadań statutowych, zgodnie z art. 5g ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.
2572, z późn. zm.).
Rada Rodziców może w tym wspomóc organ prowadzący szkołę, ale za zgodą rodziców. Rodzice nie
mogą być przymuszani do wnoszenia opłat na ten cel.

6. Czy rodzice mają obowiązek wnoszenia opłat za dziennik elektroniczny, by mieć dostęp do
informacji dotyczących ich dziecka?
Nie. Zasady prowadzenia dziennika elektronicznego w szkole reguluje rozporządzenie ministra edukacji
narodowej z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola,
szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz
rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. poz. 1170), w którym dopuszcza się prowadzenie dziennika
lekcyjnego w formie elektronicznej. Zgodnie z § 22 ust. 3 pkt 5 ww. rozporządzenia rodzice uczniów
mają prawo do bezpłatnego wglądu do dziennika elektronicznego w zakresie dotyczącym ich dzieci.

7. Czy rodzice mają obowiązek wnoszenia opłat za lekcje wychowania fizycznego (np. wstęp oraz
przejazd na basen)?
Nie. Zgodnie z art. 5g ustawy o systemie oświaty szkoła publiczna zapewnia bezpłatne nauczanie w
zakresie ramowych planów nauczania. Należy w tym miejscu podkreślić, że zajęcia wychowania
fizycznego, niezależnie od formy, w jakiej są prowadzone, są obowiązkowymi zajęciami
edukacyjnymi. Nie ma więc podstaw prawnych do pobierania od rodziców opłat za realizację w
szkołach publicznych obowiązkowych zajęć określonych w ww. przepisach, w tym zajęć na basenie
prowadzonych jako obowiązkowe zajęcia z wychowania fizycznego. Nie ma również podstaw
prawnych do tego, aby w publicznej szkole prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego
uzależniać możliwość uczestniczenia ucznia w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych od wniesienia
przez rodziców opłat w tym zakresie.

8. Czy uczeń pełnoletni może zakazać udzielania informacji rodzicom (prawnym opiekunom) o
postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu i specjalnych uzdolnieniach?
Należy rozróżnić dwie sytuacje:
1. gdy uczeń pełnoletni utrzymuje się samodzielnie;
2. gdy uczeń pełnoletni nadal pozostaje na utrzymaniu rodziców.
W pierwszym przypadku uczeń jako osoba w pełni samodzielna może wyrazić wspomniane
oświadczenie, a szkoła winna się do tego dostosować.
W drugim przypadku rodzice mają prawo do uzyskania informacji o postępach swojego dziecka i
szkoła jest zobowiązana do przekazania tychże.
Wyjaśnienie:
1. zgodnie z art. 133 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń
alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.
2. Art. 135 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego precyzuje, że wykonanie obowiązku
alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może
polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.
Tak więc: Informacje o postępach i trudnościach ucznia pełnoletniego, który samodzielnie nie
utrzymuje się, mieszczą się w ciążącym na rodzicach obowiązku osobistego starania się o jego
wychowanie. Odmowa udzielenia takich informacji rodzicom (prawnym opiekunom) pełnoletniego
ucznia pozostającego na ich utrzymaniu uniemożliwiałaby rodzicom wypełnianie ciążących na nich
ustawowych obowiązków dbania o należyte wychowanie dziecka.

9. Czy przedszkole może żądać opłaty za dziecko, które skończyło siedem lat (np. w pierwszym
półroczu)?
Ustawa Prawo Oświatowe wyraźnie określa, iż jako dziecko sześcioletnie traktuje od września danego
roku dziecko, które w roku kalendarzowym kończy sześć lat do września następnego roku. Podlega
ono w tym czasie rocznemu obowiązkowemu przygotowaniu przedszkolnemu. Organ prowadzący
przedszkole otrzymuje na ten cel subwencję oświatową i nie ma prawa pobierać dodatkowych opłat
(przez cały rok). Tak więc zgodnie z Ustawą Prawo Oświatowe, dziecko pozostaje „sześciolatkiem” do
września roku kalendarzowego , w którym kończy siedem lat, a także roczne przygotowanie
przedszkolne i rozpoczyna obowiązek szkolny.

10. Co zrobić, gdy szkoła nie respektuje zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznej?
W pierwszym kroku należy zgłosić sytuację dyrektorowi szkoły z prośbą o interwencję (najlepiej na
piśmie z kopią z potwierdzonym przez niego lub sekretariat odbiorem). Dobrze jest uzasadnić,
dlaczego rodzic uważa, że te zalecenia są nierealizowane.
Gdy to nie przyniesie skutku można odwołać się do właściwego kuratorium oświaty. W ramach
sprawowanego nadzoru pedagogicznego kurator oświaty, po uzyskaniu wiedzy o sytuacji w szkole,
może w formie kontroli doraźnej monitorować szkołę w tym zakresie. Jeżeli szkoła lub placówka albo
organ prowadzący prowadzi swoją działalność z naruszeniem przepisów Ustawy o Systemie Oświaty
lub Ustawy Prawo Oświatowe, organ sprawujący nadzór pedagogiczny może polecić, w drodze
decyzji, usunięcie uchybień w wyznaczonym terminie.

11. Jakie uprawnienia ma Rada rodziców?
Zgodnie z Art. 84. 1.Ustawy Prawo Oświatowe Rada rodziców może występować do dyrektora i
innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu
sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub
placówki.
2. Do kompetencji rady rodziców, z zastrzeżeniem należy:
1) uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczo-profilaktycznego
szkoły lub placówki;
2) opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły
lub placówki;
3) opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.
6. W celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki, rada rodziców może gromadzić
fundusze z dobrowolnych składek rodziców oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady
rodziców określa regulamin rady rodziców, który to rada rodziców ma obowiązek opracować.
12. W jaki sposób tworzy się radę rodziców w szkole?
Art. 83 stwierdza, że:
W skład rad rodziców wchodzą po jednym przedstawicielu rad oddziałowych wybranych w tajnych
wyborach przez zebranie rodziców uczniów danego oddziału.
Wybory przeprowadza się na pierwszym zebraniu rodziców w danym roku szkolnym.
Rada rodziców uchwala regulamin swojej działalności, w którym określa wewnętrzną strukturę i tryb
pracy rady oraz szczegółowy tryb przeprowadzania wyborów do rad oddziałowych oraz
przedstawicieli rad oddziałowych do rady rodziców szkoły lub placówki.

13. Jak warunki sanitarne powinny spełniać toalety w szkołach?
Toalety w budynku szkoły powinny być wyposażone w:  jedną miskę ustępową na 20 dziewcząt,  jedną miskę ustępową na 20 chłopców; w sytuacji, gdy są pisuary – jedną miskę
ustępową na 30 chłopców,  minimum jedną umywalkę na 15 osób,  w ustępach z oknem i jedną kabiną należy stosować wentylację grawitacyjną lub
mechaniczną, a w toaletach bez okien włączaną automatycznie i spełniającą po
wyłączeniu funkcję wentylacji grawitacyjnej,  na kondygnacjach dostępnych dla osób niepełnosprawnych – co najmniej jedna toaleta
dostosowana dla tych osób,  urządzenia sanitarne powinny znajdować się w stanie pełnej sprawności technicznej i
być utrzymane w stałej czystości oraz powinny być wyposażone w mydło w płynie i
ręczniki jednorazowe lub suszarki elektryczne do rąk,  podłoga oraz ściany pomieszczeń powinny być tak wykonane, aby możliwe było łatwe
utrzymanie ich czystości,
 należy zapewnić możliwość mycia rąk w ciepłej wodzie,  ściany pomieszczeń do wysokości co najmniej 2 m powinny być pokryte materiałami
gładkimi, nienasiąkliwymi i odpornymi na działanie wilgoci.
Akty prawne:
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie
bezpieczeństwa i higieny w publicznych oraz niepublicznych placówkach (Dz.U. z dnia 22
stycznia 2003 r. z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. (Prawo Oświatowe- Dz. U. z 2017 r., poz. 59 z późn. zm. )
3. – Art. 10, ust.1, pkt 1 i 3 zgodnie z którym organ prowadzący szkołę (przedszkole)
odpowiada za jej działalność, a do jego zadań należy w szczególności: zapewnienie warunków
działania szkoły (przedszkola) w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki,
wychowania i opieki oraz wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań
inwestycyjnych w tym zakresie.
4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2017 r.,
poz.2285 z późn. zm).

14. Co to jest Edukacja Domowa?
Edukacja domowa jest alternatywą do tradycyjnej szkoły, z której skorzystać może każdy uczeń w
Polsce.  rodzic jest nauczycielem dla swojego dziecka,  starsi uczniowie uczą się sami,  uczniowie są zapisani do konkretnej szkoły (dowolnie wybranej na terenie województwa
zamieszkania), ale nie uczęszczają na zajęcia lekcyjne,  dzieci i młodzież uczą się w domu lub na zajęciach pozaszkolnych (spędzają czas w sposób
twórczy i kreatywny),  raz w roku zdają egzaminy z każdego przedmiotu i otrzymują świadectwo szkolne,  rodzic nie musi mieć wykształcenia pedagogicznego, aby uczyć swoje dziecko w domu,  edukacja domowa jest dla każdego, kto pragnie wolności w edukacji oraz czasu na rozwijanie
swoich pasji i zainteresowań,  na edukację domową można zapisać się w dowolnym momencie roku szkolnego.

15. Czy poradnia psychologiczno-pedagogiczna może nie zgodzić się na Edukację Domową
badanego ucznia?
Warunkiem, by dziecko mogło uczyć się w trybie Edukacji Domowej, musi być przebadane przez
poradnię psychologiczno-pedagogiczną. Jednak zadaniem poradni jest jedynie zdiagnozować poziom
rozwoju dziecka i nie mają prawa decydować o pozwoleniu na ED. Decyzję podejmuje dyrektor szkoły
(jakiejkolwiek na terenie województwa), ale diagnoza z poradni, jakakolwiek by była, nie może być
powodem odmowy na Edukację Domową

16. Czy uczniowie uczący się w trybie Edukacji Domowej mogą uczęszczać na wybrane zajęcia w
szkole?
Tak uczniowie z Edukacji Domowej mają prawo korzystać z zajęć w szkole, do której są zapisani.

17. Jakie formalności trzeba spełnić, by dziecko mogło uczyć się w Edukacji Domowej?
Należy wybrać szkołę, do której będzie należało i zdawało egzaminy. Może to być dowolna szkoła w
województwie zamieszkania. Najlepiej poszukać szkoły, która jest przyjazna Edukacji Domowej.
Dokumenty, które należy złożyć do szkoły:
– Wniosek o przyjęcie dziecka do szkoły (jeśli dziecko aplikuje do innej szkoły niż ta do której
aktualnie uczęszcza lub przynależy z racji miejsca zamieszkania),
– Wniosek o zezwolenie na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą,
– Oświadczenie o zapewnieniu warunków umożliwiających realizację podstawy programowej,
– Zobowiązanie rodziców do przystępowania dziecka do egzaminów klasyfikacyjnych,
– Opinię publicznej poradni psychologiczno- pedagogicznej (wystawia poradnia publiczna),
– Pod koniec roku szkolnego należ głosić dziecko do egzaminu klasyfikacyjnego.

18. Czy dziecko może rozpocząć edukację szkolną w wieku sześciu lat?
Zgodnie z Ustawą Prawo Oświatowe Art. 35 i 36:
1. Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym,
w którym dziecko kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia szkoły podstawowej, nie dłużej jednak niż
do ukończenia 18. roku życia.
Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym
roku kalendarzowym kończy 6 lat.
2. Dyrektor szkoły podstawowej przyjmuje dziecko, o którym mowa w ust. 1, jeżeli dziecko:
1) korzystało z wychowania przedszkolnego w roku szkolnym poprzedzającym rok szkolny, w
którym ma rozpocząć naukę w szkole podstawowej, albo
2) posiada opinię o możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej, wydaną przez poradnię
psychologiczno-pedagogiczną.

19. Czy rodzice mają prawo do wglądu do sprawdzonych prac pisemnych swoich dzieci?
Ustawa o Systemie Oświaty Art. 44e ust. 4. Sprawdzone i ocenione pisemne prace ucznia są
udostępniane uczniowi i jego rodzicom.
Nauczyciel ma obowiązek udostępnić sprawdzone i ocenione bieżące prace pisemne.
Sposób, w jaki szkoła ma udostępniać ocenione prace swoich uczniów powinien być określony w
statucie szkoły. Zdaniem MEN, przy wyborze tego sposobu szkoła powinna wziąć pod uwagę realne
możliwości szybkiego otrzymania przez ucznia i jego rodziców danej pracy, np.: przekazanie
zainteresowanym oryginału pracy lub jego kopii, udostępnienie pracy do domu z prośbą o zwrot wraz
z podpisem rodzica itd.
Udostępnianie prac do wglądu tylko na terenie szkoły nie spełnia warunku swobodnego dostępu
rodziców ucznia do informacji o postępach i trudnościach w nauce ich dziecka. Określony przez szkołę
sposób udostępniania sprawdzonych prac powinien być w pełni akceptowany przez uczniów i ich
rodziców, jako pełnoprawnych uczestników procesu kształcenia.

20. Ilu uczniów może liczyć oddział przedszkolny i w szkole podstawowej?
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej
organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli § 5.
1. Liczba dzieci w oddziale przedszkola wynosi nie więcej niż 25. Oddział przedszkola
obejmuje dzieci w zbliżonym wieku, z uwzględnieniem ich potrzeb, zainteresowań, uzdolnień oraz
rodzaju niepełnosprawności.
2. Liczba uczniów w oddziale klas I–III szkoły podstawowej wynosi nie więcej niż 25. Jednak jeżeli do oddziału klasy I, II lub III szkoły podstawowej, w okresie od rozpoczęcia do
zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych, zostanie przyjęty z urzędu uczeń zamieszkały w
obwodzie tej szkoły, dyrektor szkoły podstawowej może:  zwiększyć liczbę uczniów w danym oddziale powyżej liczby 25, nie więcej jednak niż o 2,  albo podzielić dany oddział za zgodą organu prowadzącego oraz po poinformowaniu rady
oddziałowej.
Jeżeli liczba uczniów w oddziale zwiększy się więcej niż o 2, dyrektor szkoły podstawowej, po
poinformowaniu rady oddziałowej, dzieli dany oddział.
Oddział, w którym liczbę uczniów zwiększono ponad 25 uczniów może funkcjonować ze zwiększoną
liczbą uczniów w ciągu całego etapu edukacyjnego.
3. Wyżej wymienione rozporządzenie nie określa liczby uczniów w klasach IV – VIII. Powinna
ona zostać określona w statucie szkoły oraz w zatwierdzonym arkuszu organizacyjnym, co wiąże się z
koniecznością zapewnienia uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki w konkretnych
warunkach lokalowych (Ustawa Prawo Oświatowe)

21. Czy profilaktyczna opieka zdrowotna oraz opieka stomatologiczna nad uczniami sprawowana w
szkole obowiązuje wszystkich uczniów?
Ustawa z dnia 12 kwietna 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami
Profilaktyczna opieka zdrowotna oraz opieka stomatologiczna nad uczniami jest sprawowana w
przypadku braku sprzeciwu rodziców albo pełnoletnich uczniów. Rodzice na pierwszym zebraniu
rodziców oraz pełnoletni uczniowie na pierwszych zajęciach z wychowawcą w roku szkolnym uzyskują
informację o zakresie opieki zdrowotnej oraz o prawie do wyrażenia sprzeciwu, złożonego w formie
pisemnej do świadczeniodawcy realizującego opiekę. Informację tę umieszcza się ponadto w miejscu
ogólnie dostępnym w szkole.
Opieka stomatologiczna wymaga pisemnej zgody rodziców albo pełnoletnich uczniów. Zgodę wyraża
się przed udzieleniem świadczenia zdrowotnego.
Sprawowanie opieki nad uczniami przewlekle chorymi lub niepełnosprawnymi wymaga pisemnej
zgody rodziców albo pełnoletnich uczniów. Zgodę wyraża się przed objęciem ucznia opieką.
W zakresie nieuregulowanym w ustawie do wyrażania zgody na sprawowanie opieki zdrowotnej nad
uczniami stosuje się przepisy ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.